Adhik Maas Katha Marathi Adhyay 24

अधिकमास माहात्म्य अध्याय चोविसावा

 (Adhik Maas Marathi Adhyay 24, Purushottam Maas Marathi Adhyay 24)

Adhik Maas Katha Adhyay 24 Marathi

श्रीगणेशाय नमः ॥ श्रीसरस्वत्यै नमः ॥ ॐ नमो आदिनारायणा ॥ विश्वचाळका विश्वपाळणा ॥ चराचर जे कां रचना ॥ ते जाण तव सत्तें ॥ १ ॥

तेथें मी नमन कर्ता ॥ ही केउतीं पैं असे वार्ता ॥ म्हणोन मौन्याची वाग्लता ॥ चरणीं माथा ठेवित ॥ २ ॥
कुशळ करावी कविता ॥ हे सकळ तुझी सत्ता ॥ वदता आणि वदविता ॥ मनोरथ पुरविता तूंचि पै ॥ ३ ॥
ऐका श्रोतेहो संतसज्जन ॥ मागें विप्र कुमर गेला उद्धरून ॥ सद्‍गुरू नारायणें कृपा करून ॥ गोदानें उद्धरिला ॥ ४ ॥

आतां तयाची जे भगिनी ॥ ते तों वेश्येनें नेली चाळवूनी ॥ तयेची काय जाली करणी ॥ नारायणा मनीं ते चिंता ॥ ५ ॥


सद्‌गुरू ऐसा दयाळु पाहीं ॥ दुजा न देखों कवणे ठायीं ॥ विप्रकन्या बुडतसे पाहीं ॥ पापडोहीं अगम्य ॥ ६ ॥
तरी ते असे कवणे ठायीं ॥ तिये तें लावावें परमार्थ सोई ॥ म्हणोन निघाला लवलाहीं ॥ शोधी सर्वही भूमंडळा ॥ ७ ॥
तंव लक्षुमण नामें एक नगर ॥ असे विस्तीर्ण अग्ने कोणावर ॥ चारी वर्ण अपरंपार ॥ धनदाई सावकार सर्वही ॥ ८ ॥
तेथें ती विप्रकन्या पाहीं ॥ वेश्या घेऊन गेली लवलाही ॥ ठेविती जाली निजगृहीं ॥ अत्यादरें करूनी ॥ ९ ॥
उपवर जाली विप्रदुहिता ॥ सभाग्य तिये तें देखतां ॥ मागितलें धन देती हाता ॥ अतिसुंदरता देखुनी ॥ १० ॥
आधींच ब्राह्मणवर्णी ॥ गौरांगी सुंदरपणीं ॥ गंडस्थळें ठसठसूनी ॥ नासिककर्णी डोळसा ॥ ११ ॥
ऐसियेतें देखूनी शेटे महान ॥ मागितलें द्रव्य देती आणून ॥ येरी ही जालीसे निमग्न ॥ भरला मदन निजांगीं ॥ १२ ॥
तया नगरीं नारायण पाहीं ॥ अवचट पातला तया ठायीं ॥ शोध करितां वेश्यागृहीं ॥ कळला सर्व वृत्तांत ॥ १३ ॥
मग तिचिया गृहा पातला ॥ नयनीं देखिली विप्रबाळा ॥ मनीं म्हणे अहारे कपाळा ॥ हा तंव सोहळा केउता ॥ १४ ॥
गृहीं दासदासी अपार ॥ गजरथ वाजी शकट थोर ॥ नानावस्त्रें अलंकार ॥ तेणें सुंदर शोभली ॥ १५ ॥
ऐसी देखुनी सुंदरी तें ॥ निसंग चढला उपरी वरुतें ॥ येरी अवलोकितां तयातें ॥ असेल कोणी व्यसनी हा ॥ १६ ॥
येरी मनीं चाकाटली मनस्वी ॥ म्हणे हा तंव दिसताहे तपस्वी ॥ नेणों याची पूर्ण उर्मिसी ॥ म्हणोनि धामीं आलासे ॥ १७ ॥
आसन देऊनियां सत्वरा ॥ नमन केलें द्विजवरा ॥ येरू न दे आशीर्वादोत्तर ॥ न घे थारा निजासनीं ॥ १८ ॥
ती म्हणे स्वामी बैसावें येथें ॥ येरु हास्य वदनें बोले तीतें ॥ तुवां वोळखिलें नसे कीं आम्हांते ॥ बोले निरुते शुभानने ॥ १९ ॥
तुझा जन्म कवणे ठायीं ॥ कोठून आलीस या ठायीं ॥ ब्राह्मणकुळीं उपजोन पाहीं ॥ काय केलें सार्थक ॥ २० ॥
तुझी मातापिता पुण्यवान् ॥ तुझिया बंधूची दशा कवण ॥ येथें विषयीं आसक्त होऊन ॥ काय कर्माचरण आचरलीसी ॥ २१ ॥
उत्तम हा नरदेह पाहीं ॥ वारंवार लाधणार नाहीं ॥ याचें सार्थक करी कांहीं ॥ न पडे प्रवाहीं अनेक ॥ २२ ॥
पुढे नरकवास अति दारुण ॥ कुंभपाकीं घाली सूर्यनंदन ॥ तेथे सोडविता तूंते कोण ॥ असे तो सांगणे मजलागीं ॥ २३ ॥
हा तुझा समग्र परिवार ॥ दासदासी अपार ॥ हस्तीवाजी रथवर ॥ धन अपार गाठिसी ॥ २४ ॥
हे तंव राहील जेथील तेथे ॥ अंती एकले जाणे लागे तूते ॥ विचारून पाहे पुरते ॥ सांगतो सत्य तुजलागीं ॥ २५ ॥
ऐसी उपदेशयुक्त वोळखण ॥ तियेते देता जाला नारायण ॥ येरी पाहाती जाली निरखून ॥ तों ओळखिला पूर्ण निजमनीं ॥ २६ ॥
हा तंव माझा गुरुबंधु ॥ म्हणोन चाकाटली ते वधु ॥ काहीं न बोलेची अनुवादु ॥ मौनेची वंदिले तयातें ॥ २७ ॥
सद्‍गदीत परम अंतरीं ॥ होऊन तयाचे चरण धरी ॥ बोलती जाली ते सुंदरी ॥ अतिआदरें तयातें ॥ २८ ॥
मग मुळापासून समग्र ॥ तयातें सांगती जाली समाचार ॥ म्हणे माझें तंव कर्म अघोर ॥ भोगिल्याविण सुटेना ॥ २९ ॥
आतां कवण उपायातें करूं ॥ केवीं उतरेल पैलपारु ॥ कवण भेटेल ऐसा सद्‍गुरु ॥ नरक घोरु चुके जेणें ॥ ३० ॥
हा नरदेह अती उत्तम पाहीं ॥ तया उपरी ब्राह्मण वर्णदेहो ॥ आहा रे जनार्दना शेषशाई ॥ काय हे दैवीं महाराजा ॥ ३१ ॥
ऐसे म्हणोन ते वेळीं ॥ ढळढळा अशु गाळी ॥ चरणीचें मस्तक मौळी ॥ विप्रबाळी न सोडीच ॥ ३२ ॥
परम गहिंवर दाटला ॥ मग कंठ करूनिया मोकळा ॥ रडों लागलीं ते अबळा ॥ पडली गळां विप्राच्या ॥ ३३ ॥
म्हणे मायबापें सर्व गोत ॥ माझा तूं तंव परम आप्त ॥ नेणो बुद्धीची कोण गत ॥ माझी मात केउती घडे ॥ ३४ ॥
आम्हीं उभयतां भावंडें जाण ॥ दोघांच्या गती जाल्या दोन ॥ केउता कोपला नारायण ॥ कैसें प्राक्‍तन माझें हें ॥ ३५ ॥
आहा देवा केले काई ॥ माता-पित्याची सेवा घडली नाहीं ॥ बंधु तोही अवलोकिला नाहीं ॥ पडलें अपाई काळाच्या ॥ ३६ ॥
दानधर्म नेणेची वार्ता ॥ भजन पूजन न घडे सर्वथा ॥ विप्रभोजन न जाणें तत्वता ॥ नाहीं वार्ता पुण्याची ॥ ३७ ॥
संतसेवा घडली नाहीं जाण ॥ नायकों कथा पुराण श्रवण ॥ वृथा आलें जन्मा लागून ॥ केउता भगवान् कोपला ॥ ३८ ॥
अहारें दुष्टा चतुरानना ॥ हें काय वोढवलें माझिया प्राक्‍तना ॥ हे केशवाहे जनार्दना ॥ यमयातना निवारि हे ॥ ३९ ॥
ऐसी सद्गदीत अंतरीं ॥ परम घाबरली सुंदरी ॥ टपटप अश्रु गाळी नेत्रीं ॥ द्रवला अंतरी नारायण ॥ ४० ॥
मग तियेतें धरून ह्रदयीं ॥ संबोखिता जाला ते समयीं ॥ म्हणे चिंता न करीं काहीं ॥ शेषशाई निवारील ॥ ४१ ॥
ऐसें आश्वासुनी तिजला ॥ आपण निजासनीं बैसला ॥ मग म्हणे सांगेन जे ये वेळा ॥ ऐकसी कीं राजसे ॥ ४२ ॥
येरी वदे ते समयीं स्वामियां ॥ अमान्य नोहे वचना तुझिया ॥ सांगाल तेच क्रिया ॥ स्वयें आचरेन निर्धारें ॥ ४३ ॥
मग वदे तेव्हां नारायण ॥ म्हणे करीं सर्वस्व गृहदान ॥ राहें निराळी होऊन ॥ पुढें महिमान देखसी ॥ ४४ ॥
आप्त सेवक सर्वांतें ॥ निरोप देई सकळातें ॥ देऊन त्याचियां द्रव्यातें ॥ अर्पी ब्राह्मणातें सर्वही ॥ ४५ ॥
स्वयें करूनिया स्नान ॥ मग पाचारी ब्राह्मण ॥ समग्रही पूजा करून ॥ देई लुटुन भामिनिये ॥ ४६ ॥
तुळसीपत्र ठेवी गृहास ॥ कांहीं न धरीं मनीं आस ॥ होई सर्वस्व उदास ॥ सोडी आस सकळही ॥ ४७ ॥
ऐसें आचरता तुजलागीं ॥ नुपेक्षुनि क्षीराब्धिजायोगी ॥ उडी घालूनि निजांगीं ॥ होईल भयभंगीं दयाळु ॥ ४८ ॥
विश्वास मानिसी वचनीं ॥ तरीं मुक्त होसी येच क्षणीं ॥ पापद्रव्य देई टाकुनी ॥ चक्रपाणी तुष्टेल ॥ ४९ ॥
ऐसें वदतां तियेलागून ॥ येरी तैसेंच करिती जाली आपण ॥ तत्क्षणीं आली स्नान करुन ॥ पाचारी ब्राह्मण नगरीचे ॥ ५० ॥
मग संकल्प करूनि सकळ ॥ गृहावरी ठेविले तुळशीदल ॥ गाई म्हशी वाजी कल्होळ ॥ विप्र सकळ नेते जाले ॥ ५१ ॥
दास आणि दासी पाहीं ॥ द्रव्य देऊनी मुक्त केले तेही ॥ एकाकी एक वस्त्रानिशी पाहीं ॥ ऎसी नवाई जालीसे ॥ ५२ ॥
इतुकें कर्म सरेतो परियंत ॥ नारायणही होता तेथ ॥ मागुता वदे तियेते ॥ जातो बिराडाते पैं आम्हीं ॥ ५३ ॥
आतां तुवा एक करावे ॥ एका नेमाते स्वीकारावे ॥ तीन सहस्त्र द्रव्य घ्यावे ॥ तरीच आतळूं द्यावे शरीर ॥ ५४ ॥
तीन सहस्र अर्पील जो द्रव्य तूंतें ॥ तरींच पुरविजे तयाच्या मनोरथातें ॥ नाहीं तरी स्वस्थ बैसे निवांतें ॥ मानी वचनार्थ इतुका ॥ ५५ ॥
आम्ही येऊं प्रात:काळी ॥ आकर्णून तुझी नव्हाळी ॥ कृपाळू तो चंद्रमौळी ॥ संकटीं सांभाळी दासातें ॥ ५६ ॥
ऐसें वदोन चालता जाला ॥ येरीनें नमस्कारूनी बोळविला ॥ म्हणे अमान्य करीं वचनाला ॥ जो सांगितला धर्म पैं ॥ ५७ ॥
सूर्य अस्त पावला झाला ॥ तंव जार आलें ते वेळां ॥ तीन सहस्रांचा नेम ऐकिला ॥ परतळा मेळा सर्वही ॥ ५८ ॥
कोणाते न देववे इतकें द्रव्य ॥ मग परतते जाले सर्व ॥ येरी उपोषित असे पाहाहो ॥ तंव काय अपूर्व वर्तलें तेथे ॥ ५९ ॥
अंतरिक्ष जातां नारदमुनी ॥ कौतुक पाहिलें तेणें नयनीं॥ तैसेच येते जाले ब्रह्मभुवनीं ॥ ब्रह्मया लागुनि नमियेलें ॥ ६० ॥
स्वागत पुसतां ब्रह्मदेवें ॥ काय देखिलेजी अपूर्व ॥ मग हास्य करूनि मुनिपुंगव ॥ काय पाहाहो बोलतु ॥ ६१ ॥
काय तुमचिया लिखितार्था ॥ दिसो न आलि असें ताता ॥ मग समूळ निवेदिली वार्ता ॥ होय देखता जेथें पैं ॥ ६२ ॥
म्हणे विप्र कन्या सुंदर ॥ तियेने आचरावे कर्मजार ॥ तयायोग भरावे उदर ॥ हे तंव अक्षरस्वामीचे ॥ ६३ ॥
तरी तियेने सर्वस्व दान केले ॥ अलोट नेमाते स्वीकारिले ॥ तीन सहस्र द्रव्य देता भले ॥ तरींच घडे रती त्यासी ॥ ६४ ॥
ऐशा द्रव्याच्या नेमा लागुनी ॥ न देतां उपोषित कामिनी ॥ हे मी देखून नयनीं ॥ याठाया आलो असे ॥ ६५ ॥
ऐसे ऐकतां उत्तर ॥ मनी विचारी चतुर्वक्र ॥ म्हणे हे तों कर्म अघोर ॥ घडू आले दिसताहे ॥ ६६ ॥
मग उठोनियां झडकरी ॥ तीनसहस्र द्रव्य घेतले पदरीं ॥ त्वरे पातला त्या नगरीं ॥ अकस्मात द्वारीं उभा ठेला ॥ ६७ ॥
सौदागराचा वेष धरिला ॥ सत्वर उपरिवरी वेधला ॥ बोलतां जालासे बोला ॥ नेम ऐकिला निजकर्णी ॥ ६८ ॥
नेमयुक्त द्रव्य दिधलें ॥ म्हणें मी परतून येतो येवेळे ॥ सिद्धता असोंदे सकळ ॥ म्हणोन तात्काळ चालिला ॥ ६९ ॥
ऐसी करून नवाई ॥ गुप्त जाला ठाईंचे ठायीं ॥ येरी मार्ग लक्षीत बैसली पाहीं ॥ सूर्योदया पावेतो ॥ ७० ॥
परी येतां न देखे तयातें ॥ उपोषित बैसली तेथें ॥ नसिबेची द्रव्यातें ॥ कांहीं केलिया जाण पां ॥ ७१ ॥
तंव सूर्योदयो जाला ॥ आणि नारायण पातला ॥ येरीने वृत्तांत निवेदिला ॥ जो वर्तला निशीते ॥ ७२ ॥
म्हणे येऊन सौदागर ॥ द्र्व्य दिधले तीनसहस्र ॥ न देखो अद्यापवर ॥ पुढे प्रकार केउता ॥ ७३ ॥
ऐसे ऎकतांची उत्तर ॥ येरु हर्षला निर्भर ॥ म्हणे बोलावी धरामर ॥ वाटीं सर्व धन हे ॥ ७४ ॥
स्नान करून येई आतां ॥ बोलावूनि विप्रा समस्तां ॥ द्रव्य वेची हे तत्वतां ॥ नसे वार्ता अन्य कांहीं ॥ ७५ ॥
तथास्तु म्हणोन निज वाचा ॥ स्नान करून भावे साचा ॥ पाचारून मेळा विप्रांचा ॥ केला द्रव्याचा भणाणा ॥ ७६ ॥
मुष्टी आणि वोंजळ भरुनी ॥ द्रव्य वाटिती जाली कामिनी ॥ आश्चर्य करिती सकळजनी ॥ देखें नयनी नारायण ॥ ७७ ॥
दुसरे दिवसा लागुन ॥ नामुष्टी भरी अन्न ॥ तंव दिनमान झाला अस्तमान ॥ जाले कथन ब्रह्मदेवा ॥ ७८ ॥
पुनः नारदें जाऊनीं वार्ता निवेदिली ब्रह्मया कर्णी ॥ म्हणे तीन सहस्र ते कामिनी ॥ केवी हाणी द्रव्यतें ॥ ७९ ॥
काल तुह्मीं जें द्रव्य दिधलें ॥ तें तो सर्वही दानातें दिधलें ॥ पुढे पाहिजे विचारिलें ॥ उपोषित अबला ती ॥ ८० ॥
आजिचा तो दुसरा दिन ॥ उपोषित ते अंगना ॥ जार न येती कोणी सदना ॥ पुढें विचारण केउती ॥ ८१ ॥
जारत्वें उदर भरावें ॥ हें तो असत्य जाले आघवें ॥ ऐसें ऐकून ब्रह्मदेवें ॥ म्हणे हें तो बरवें दिसेना ॥ ८२ ॥
मग उठोनी लवलाही ॥ तीस सहस्र द्रव्य घेतलें पाहीं ॥ तात्काळ पातले निजगृहीं ॥ असे ज्या ठायीं वेशा ते ॥ ८३ ॥
जितुकें द्रव्य दान दिधलें ॥ तयाच्या दशगुणीत अर्पिले ॥ पाहिजे म्हणोनि शास्त्र बोलिले ॥ यदर्थी घेतले तीस सहस्र ॥ ८४ ॥
आपण जातसे सावकार ॥ जुंपोनियां रहंवर ॥ बरी द्रव्य तीस सहस्र ॥ पातला मंदीर लवलाहें ॥ ८५ ॥
समग्र द्रव्य पुढे ठेविले ॥ म्हणे हें ठेविजे गृहमेळें ॥ आम्हांतें व्यापिलें कामानळें ॥ येऊं भोगवेळ लक्षुनी ॥ ८६ ॥
आपण असो सावकार ॥ पाहून तूं तें स्वरूप सुंदर ॥ अंगीं दाटला कामज्वर ॥ म्हणोन सत्वर पातलों ॥ ८७ ॥
तरीं जें मागसी तेची देईन ॥ न करी कदां अनमान ॥ हें द्रव्य ठेवी सांठवून ॥ आम्हीं परतून येतसों ॥ ८८ ॥
पाहूनियां सुंदर कांती ॥ येरी चाकाटली चित्तीं ॥ मस्तक ठेवी चरणावरुती ॥ म्हणे विनंति परिसीजे ॥ ८९ ॥
अलोट असे नेम माझा ॥ तोचि परिसिजे महाराजा ॥ काल द्रव्यार्थ घेतलें वोजा ॥ जाल्यें भाता तयाची ॥ ९० ॥
तरी तो अद्याप देखिला नाहीं ॥ हें द्रव्य मी तो न सेवीं ॥ तयाचा मनोरथ पुरतांही ॥ सेवा तुमची स्वीकारूं ॥ ९१ ॥
ऐसें नेमोत्तर नारीचे जाण ॥ आकर्णून चतुरानन ॥ थकीत जाला निजमन ॥ हे तो कठीण दिसता हे ॥ ९२ ॥
मग तीते बोलतसे वचना ॥ तरी पुरवी तयाची कामना ॥ तोवरी हे द्रव्य ठेवीं साठवून ॥ येऊं परतून मागुती ॥ ९३ ॥
ऐसे तिये देवदूत ॥ गुप्त झाला तत्क्षण ॥ येरी चाकाटली मन ॥ केउती करती विपरीत ॥ ९४ ॥
ऐसे वर्तमान जालेते ठायीं ॥ तंव भाग्योदय झाला पाहीं ॥ नारायण आला लवलाहीं ॥ येरी ठेवीं पायीं मस्तक ॥ ९५ ॥
येरीनें वार्ता निवेदिली सकळ ॥ म्हणे देऊन द्रव्य तात्काळ ॥ गुप्त जाला न लागता वेळ ॥ नेणो खेळ कैसा हा ॥ ९६ ॥
येरु म्हणे बहुत जालें निकें ॥ तरी आतां एक ऐकें ॥ स्नान करूनियां निकें ॥ द्रव्य वाटीं विप्रातें ॥ ९७ ॥
मग बोलेते भामिनी ॥ केउती आचरूं हे करणी ॥ द्रव्य तो दिधलें दोघांनी ॥ न देखों नयनीं एक तो ॥ ९८ ॥
उत्तर देतसे नारायण ॥ तूंतें सांगतों तें करीं कारण ॥ तिनें तात्काळ स्नान करून ॥ विप्रवर्या हांकारिलें ॥ ९९ ॥
मग द्रव्याची भरून झोळी ॥ नेती जाली विप्रमंडळी ॥ येरी राहिलीसे निराळी ॥ नेत्रकमळी अवलोकित ॥ १०० ॥
ऐसा सर्व धनाचा व्यय केला ॥ त्रिरात्र उपोषित ते बाळा ॥ तंव दिनमान अस्तास गेला ॥ समाचार कळला ब्रह्मदेवा ॥ १ ॥
नारदे निवेदिलें समग्र ॥ घाबरला चतुर्वक्र ॥ म्हणे आतां केउता प्रकार ॥ न सुचे विचार कांहीं आतां ॥ २ ॥
ऐसें द्रव्य न्यावें कोठवरी ॥ तीतें आयुष्य तों शतवरी ॥ प्रतिदिनीं आचरतां सुंदरी ॥ दशपत द्यावें लागे पैं ॥ ३ ॥
सांप्रत द्यावें लागे तीनलक्ष ॥ ऐसें वाढतां दिवसोदिवस ॥ गणती वर्षे शतास ॥ तरी द्रव्य नाश कुबेराचा ॥ ४ ॥
ऐसें जाणून अंतरीं ॥ हंस विमान धाडिले झडकरी ॥ म्हणे घेऊन यावी ते सुंदरी ॥ आचरे परी ऐसी हे ॥ ५ ॥
आज्ञा होतां तात्काळीं ॥ विमान उतरले भूतळीं ॥ तात्काळ दिव्यरूप केली ॥ परी विमानी न बैसे ते ॥ ६ ॥
म्हणे सद्‍गुरु नारायण ॥ न देखतां न येतां जाण ॥ न सेवीं मी विमान ॥ जावे परतून माघारें ॥ ७ ॥
मग विमान करून स्थिर ॥ दूत गेले सत्वर ॥ नमूनियां चतुर्वक्र ॥ समाचार सांगितला ॥ ८ ॥
विना नारायणावांचूनी ॥ विमानी न बैसे भामिनी ॥ मग वदे कमळासनीं ॥ हे ही काहाणी अपूर्व ॥ ९ ॥
नारायणाते ठेवितां ॥ हे ही बरी न दिसे वार्ता ॥ तो ऐसेचि वारंवार करितां ॥ विपरीत वार्ता हो पावे ॥ १० ॥
ऐसे जाणूनि निजमनीं ॥ उभयतां आणिविली ते क्षणीं ॥ वाहूनियां हंसविमानीं ॥ निजवनीं आणिले ॥ ११ ॥
ऐसी ते शतायुषी जारीण ॥ उद्धरिली सद्‍गुरु वचने ॥ म्हणोनि अनन्य होऊन ॥ जावे शरण सद्‍गुरूते ॥ १२ ॥
परी मुख्य भाव असावा ॥ मग पाविजे देवाधि देवा ॥ म्हणोन सांगतों तुम्हां सर्वा ॥ भावार्थे आचरावा मलमास ॥ १३ ॥
जरीं सर्वी सर्वस्वें दान केलें ॥ तरीं तात्काळ पाविजे फळें ॥ संतुष्ट होऊन गोपाळें ॥ पद अढळ तो पावे ॥ ११४ ॥
स्वस्ति श्रीमलमहात्म ग्रंथ ॥ पद्मपुराणीचे संमत ॥ मनोहरसुत विरचित ॥ चतुर्विशततमोऽध्याय गोड हा ॥ २४ ॥
ओव्या ११४ ॥
 
॥ इति चतुर्विशतितमोऽध्यायः ॥

Featured Post

जय माँ स्कन्दमाता Skanda Mata Story

जय  माँ स्कन्दमाता Skanda Mata Story Fifth day of Navratri worships the Goddess Skanda Mata and this Goddess is believed to be the chie...